Vereniging in the picture: 1001 Schakels
1001 Schakels, zo heet de vereniging die Fatima twee jaar geleden uit de grond stampte. “Waarom we hiermee gestart zijn?” Ze slaakt een diepe zucht. “Ik zat op mijn werk en hoorde op de radio dat een meisje uit Vilvoorde vertrokken is. Naar Syrië. Ik was hier zo erg van aangedaan dat ik niet meer verder kon werken. Dit was het moment waarop ik me realiseerde dat er echt iets mis is, dat er een groot probleem is en dat niemand er nog controle over had.”
Wat vooraf ging:
Drie maanden lang doet ze onderzoek om na te gaan hoe het komt dat net vanuit haar gemeente op relatief korte termijn zoveel jongeren vertrokken zijn. Haar conclusie: jongeren hebben niks om handen, ze voelen zich nutteloos. Er is geen activiteitenaanbod voor moslimjongeren in de gemeente. Daar wilde zij verandering in brengen en dat lukt haar ook.
De start
Op een paar maanden tijd vindt ze gelijkgezinden die net als haar bruisen van de ideeën en de energie, die een verschil willen maken. Ze toetst haar idee af bij een groep jongeren, die laaiend enthousiast zelf ook ideeën voorstellen: 1001 Schakels is geboren.
Het idee is simpel: “We zorgen voor activiteiten rond spiritualiteit, islam en haar universele waarden, over de maatschappij en ik, kritisch burgerschap.” Ze reikte uit naar de moskee en naar de preventiedienst van de stad, waar partnerschappen mee gevormd zijn. “Daarnaast bieden we schoolbegeleiding aan voor jongeren die het moeilijk hebben. Soms is de leerstof gewoon moeilijk en kan daar met wat begeleiding iets aan gedaan worden. Maar soms wijzen schoolproblemen ook op iets ernstiger.” Carolina, de jongerencoach, neemt het dan over: voelt de jongere zich niet goed in zijn of haar vel en wat kan daar aan gedaan worden? “Of wij geradicaliseerde jongeren bereiken? Nee, zeker niet. We zijn ons daarvan bewust en dat is ook helemaal niet onze bedoeling. Wij doen niet aan ‘deradicalisering’ – wat dat ook moge zijn. We willen perspectieven bieden aan jongeren. Door een aanbod uit te werken waar niet per se de meest kwetsbare jongeren gebruik van maken, versterken we die jongeren. We laten hen terug dromen en helpen hen die dromen waar te maken. Zo vormen we rolmodellen, waar dan weer andere jongeren naar opkijken. En we geven de jongeren een uitlaatklep, een plek waar ze mogen discussiëren, waar ze niet serieus moeten zijn, maar dat wel mogen zijn.”
Kunst en geschiedenis als inspiratiebron
Ook de uitvoering is simpel: “We laten ons inspireren door kunst en geschiedenis. Voor de jongeren organiseren we schrijfateliers, we leren ze foto’s en filmpjes maken, hebben een kinderkoortje gevormd.” Met een groepje trokken ze naar Andalusië: “Ze leerden er over een maatschappij waar verschillende geloofsgemeenschappen met elkaar samenleefden, maar het belangrijkste was vooral dat ze de talrijke prestaties van moslim en hun meerwaarde voor de samenleving, op zoveel domeinen, ontdekten. Ze zijn nu trots op hun afkomst!”. In april volgt een tweede reis, dit keer naar het zuiden van Marokko, waar ze samen met een lokale vereniging een kleuterschooltje gaan bouwen en inrichten. “Jongeren voelen zich eindelijk nuttig. Ze maken deel uit van de maatschappij.”
Moeders en … vaders.
Voor de ouders zijn er thematische opvoedingsondersteunende activiteiten. Ze bereiken vooral de moeders. Fatima, zelf moeder van drie zonen, had graag ook meer vaders gezien: “We beseffen dat de drempel nog te groot is: sommigen vinden opvoeding vooral de moeders’ taak. En anderen, die willen wel, maar een activiteit bijwonen die georganiseerd wordt door een vrouwenvereniging en waar vooral een vrouwelijk publiek op afkomt, als man daar binnenkomen is niet makkelijk.”. Binnenkort hebben ze daar een oplossing voor: ze zochten – en vonden – een vadergroep waar ze een partnership mee kunnen vormen.
“Koor, atelier, film, schoolbegeleiding … we bereikten met onze vormingen en activiteiten samen toch zo’n 150 jongeren. En op grotere evenementen veel meer. Op de couscousdag alleen al hadden we 220 inschrijvingen: volzet!”. Het team van Fatima, zo’n 50 vrijwilligers, heeft nog heel wat ideeën: “Er is nog zo veel te doen, we zijn er nog lang niet. Maar we werken er aan, en dat is het belangrijkste.”